Oilonga yombelewa ya kulayoSwapo oya kanghama manga

Swapo okuna eengunga di fike peedola daNamibia eemilyona efele dehangano lOvachina olo tali tungu ombelewa yaye ya kula mOvenduka, nande pa kala nale pu na omalipulo kutya oproyeka yetungo eli oya pula oshimaliwa shi fike pobiliyona.

Unik Construction Engineering, ehangano olo kwa li la findana po otendela yokutunga ombelewa ei, okwa li la tula po oilongifo odula ya dja ko konima eshi ongudu tai pangele ya dopa okufuta oimaliwa yehangano.

Konima Swapo okwa kufa ehangano laye limwe ndee tali ka lya omukuli kombaanga yomoshilongo, tau tengenekwa u fike peemiliyona N$110 fiyo N$180, opo va fute eengunga dovanhu okuuka pexulilo lodula ya dja ko.

Oshimaliwa shimwe okwa li sha longifwa okufuta eengunga dehanagano ledina Unik Construction Engineering, ashike natango ehangano eli okwa li la fa inali uda nawa, shaashi eengunga kakwa li da pwa kufuta. Oproyeka, oyo kwa li ina okupula oshimaliwa shi fike peemiliyona N$900 ndee oya ka pula oshimaliwa shi fike pobiliyona oya kala tai holekwa okudja ngaa petameko layo.

Hamushangandjai woSwapo, Sophia Shaningwa, oo kwa li a popya ta penya momudo 2020 ta ti “Fye (Swapo) otu na oimaliwa aishe” ina nyamukula nande omapulo oo a kala ta tuminwa okudja ngaa momafiku 12 Marsa.

Olopota yopolitburo yoSwapo oyo kwa ya yandjwa kongudu mutima omwedi wa dja ko oya ti: “Ongudu otai kondjo opo i mone oshimaliwa i dule okumanifa etungo layo.”

Odjo oya ti oshikumungu eshi okwa li sha etwa momake a pelesidente Hage Geingob nomupedu pelesidente waye Netumbo Nandi-Ndaitwah.

VAMWE OVA TAMEKA

Ehangano olo tali tungu ombelewa yoSwapo okwa li la tula oilongifo penya manga petameko lodula yandja ko, ashike oilonga i shona okwa li ya tameka momafiku 06 Desemba 2023, ovanailonga vehangano vamwe osho va ti ngaho. “Ehangano okwa li la loloka okuteelela. Okwa li taku tiwa Swapo okwa teelela oimaliwa tai di kehangano laye limwe ledina Guinas Kalahari Holdings, ashike oimaliwa ei inai uya nande. “Osho osho nee okulonga kwa li kwe ya pexulilo. Natango, Ehangano itali dulu okuya moshiwana nouyelele ou, shaashi otashi dulika li hamone vali eetendela depangelo monakwiiwa,” Odjo osho ya ti ngaho.

Omunashipundi wehangano ledina Kalahari Holdings, Martin Inkumbi, oshivike sha dja ko okwa ti ehangano okwa li li na oshimaliwa sha wana.
“Itandi ti ko sha koikumungu yoSwapo. Omapulo aa a yukifeni keembelewa doSwapo.

Kalahari Holdings okuna oshimaliwa sha wana noku li panghatu iwa novakufimbinga vaye,” Osho a ti ngaho.

Ongudu tai pangele otai ningi nawa meengeshefa dayo, mwa kwatelwa omatungo, ounamapya nounaimuna, oikundaneki, okukwata eeshi, oyeendifo nadi kwao dihapu.

Kalahari Holdings ongeshefa yaSwapo ya kula oyo ina oitai ihamano.

Omukulunhuwiliki wehangano Unik Construction Engineering, Jin Dong, okwaanya okutya ko sha koshinima eshi omwedi wa dja ko. Opryeka yokutunga ombelewa yoSwapo yopashiwana oya tamekele momudo 2019 nokwa li mwa kwatelwa okutunga etungo le lilonda leefula omulongo, eepaakinga di li 170 nonhele yokuningila oyoongalele.

Unik ehangano li shiiveke nawa mokutunga moNamibia shaashi ola kala tali dana onghandangala moshikondo shomatungo epangelo.
Okwa li la findana po otendela yokulonga ondjila yeshina lokolutenda pokati koArandis noKranzberg.
Okwa li va li la pewa otendela opo li longe ondjila pokati koSwakopmund nOmbaye.

OUDJUU WA KULA WOSHIMALIWA

Ovanhu vamwe vomoSwapo ova ti ongudu tai pangele okwa li i na oshimaliwa nale fiyo omomudo 2017. Ongudu okwa li i na oshimaliwa shi fike peemiliyona N$300.

Ashike nee, ongudu oya tameka okutula oshimaliwa meetendela detungo lombelewa yayo ya kula nomeembelwa dokoitopolwahoololo odo ashike kwa li da pewa ovakwapata vovaleli voSwapo.

MuFebuluali, onguduwiliki yoSwapo oya ti ongudu oya longifa eemiliyona moshoongalele shomudo 2022 no2023 osho kwa li sha longekidwa opo kuulikwe Netumbo Nandi-Ndaitwah ongomuulikwa pelesidente.

“Ongudu otai ka pumbwa vali oshimaliwa shimwe opo i ye komesho nomahoololo neekambaina domahoololo moshilongo ashishe,” Olopota yopolitburo osho ya ti ngaho.

Oya ti otaku ka pumbiwa oshimaliwa shihapu ku lilongekidilwe omaahoololo oo taa ka kala ko momafiku 27 Novemba.
“Okuninga oshoongalele shokuhoolola pelesidente ohashi pula oshimaliwa shihapu ndee ongudu kakwa li ya ninga omutengenekwafaneko woshinima osho.

Paushili, kai na oshimaliwa shokuninga oshoongalele osho.”

Momudo 2022, Shaningwa okwa li a tya efiku olo oproyeka tai ka pwa itali popiwa otali ka kala li kumwifi.

Swapo okwa kala ta mono oshimaliwa okudja kepangelo shi fike peemiyona N$100 keshe komwedi okudja ngaa momudo 2015. Epangelo ohali futu eengudu dopolitika she likolelela koipundi oyo di na mopaliamente.

Oshipundi shomopaliamente osha kala shi na oN$960 000 okudja momudo 2015.

Oshimaliwa shoSwapo osho hashi di kepangelo okwa li sha shu na pedu konima eshi ongudu ya kanifa oipundi 14 momudo 2019 meumbo lopashiwana. Momudo 2020, Geingob okwa li a pulwa kutya ongudu otai hange oshimaliwa peni opo i mane okutunga etungo layo.

Pefimbo opo, okwa li a tya Swapo ita ehela oimaliwa komahangano oo haa yandje omikuli, ndee ta ti ongudu ohai mono oshimaliwa okudja komahangano ayo shi fike peemiliyon N$400 neemiliyona N$30 okudja koilyo yayo opo i manife etungo layo.

“Oule weedula 30, otwa kala hatu ongele oshimaliwa koilyo yetu. Otu na eemiliyona N$30 okudja koilyo yetu. “Ohandi dulu okushi ulika ngee omwa hala. Inatu kufa nande omukuli komunhu. Etungo otali tungwa noimaliwa ya dja komahangano oSwapo.

“Oko hatu kufa oimaliwa oko, oshimaliwa shi fike peemiliyona N$400 okudja komahangano etu. Kapu na sha shihe li paveta,” Geingob osho a ti ngaho.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News