Oproyeka popepi nEpupa tayi tameke

Oproyeka popepi nEpupa tayi tameke

O SASIONA yolusheno ndjoka ya kilikita ndjoka kwa pulandwa tayi tungwa pOmulonga gwa Kunene muuninginino wEpupa Fall otayi yi komeho, nomakonakono omape otaga tamekwa omanga omumvo nguka inagu ya pehuilo, omunambelewa gwehangano egandji lyolusheno mu Namibia ta popi ngaaka mEtiyali.

Ta popi pethimbo lyoshigongiilonga sha ningwa kombinga yomalusheno, omugandjimayele gwopautekenika mu NamPower Reiner Jagau okwa popi kutya ondama otayi ka tungwa pu Baynes Mountein momulonga gwa Kunene. Ta ti ondama ndjika otayi ka gandja olusheno lwoomegawatt 500 sho taku ka thikwa komumvo 2013.Oshigongiilonga shika osha longekidhwa kehangano lyedhina Namibia Manufacturers’ Association (NMA).”Epangelo lya Namibia nolya Angola oga zimine nale oshinima shika nomakonakono otaga kala ga tameka omanga omumvo nguka inagu ya pehulilo,” Jagau ta popi.Okwa li ta gandja uuyelele kombinga yolusheno ndyoka talu vulu okumonika mu Namibia.Jagau okwa hokolola wo ngeyi kutya oproyeka yokugandja olusheno yedhina Kudu gas otayi ka tulwa miilonga mbala notashi vulu yi ka kale tayi vulu okugandja olusheno sho taku ka thikwa komumvo 2010.Epangelo olya li lya kaleke edhiladhilo lyokutunga oproyeka yolusheno pEpupa konima yomimvo omulongo lwaampoka konima sho Aanamibia yamwe pamwe nomakwatho goipaigwana ya tindi edhiladhilo ndyoka taya popi kutya oshinima shika otashi ka hanagulapo omuthigululwakalo gwaaniimuna yAahimba mboka ye li moshitopolwa shoka.Petameko, Osasiona yolusheno oya li yi na okutungwa pEpupa lyolyene mpoka pu li oshitopolwa sha simana kaapashiyoni noshi na nokuli omilunga dhi li lwopomayovi gatano (5 000).Aahimba pamwe niimuna yawo ohaya kala yi ikwatelela owala miikulya yomilunga ndhoka pethimbo lyoshikukuta nopomathimbo omawanawa ohaya litha iimuna yawo moshitopolwa shoka shEpupa.Petameko okwa li kwa yelithwa ngeyi kutya Osasiona yolusheno pEpupa otayi ka kotha oomiliyuna omilongo ne (N$40 million) – nokwa li kwa talika ngeyi kutya oproyeka ndjika oyo oproyeka yi na ondilo tayi ningwa mu Namibia palumwe.Uuyelele mboka tau ti ngeyi kutya Epupa otali ka kwata uule womimvo ne okutungwa notali ka gandja olusheno uule womimvo omilongo ntano (50) talu matukithwa komeya gomomulonga gwa Kunene.Oproyeka yEpupa oya li tayi ka indjipaleka olusheno kombiliha mu Namibia ndyoka ngashiingeyi talu kanda omapunya konyala moshilongo ashihe.Olopota nenge tutye omakonakono gotango oga li ga ningwa kembwinda lya Namibia, Sweden, Norway na Angola kohi yedhina Namang.Nando ongaaka, Aangola kaya li naanaa ye na ohokwe mOproyeka ndjika yEpupa.Oyali ya hala oproyeka yi tungwe pu Baynes molwashoka otashi ka gandja ompito opo omapangelo ngoka gaali ga kwathathane meningululo lyondama ya Gove ndjoka yi li meni koya Angola yi opalekwe nokutulwa miilonga.Ondama ndjika oya hanagulilwe owala pethimbo lyetameko lyiita yopashigwana na inayi longithwa okuza momumvo 1975.Namibia ka li naanaa e na ohokwe okuninga oproyeka ndjika pu Baynes molwashoka okwa li a hala unene ehala lyopEpupa opo a tunge Osasiona ndjika.Ta ti ondama ndjika otayi ka gandja olusheno lwoomegawatt 500 sho taku ka thikwa komumvo 2013.Oshigongiilonga shika osha longekidhwa kehangano lyedhina Namibia Manufacturers’ Association (NMA).”Epangelo lya Namibia nolya Angola oga zimine nale oshinima shika nomakonakono otaga kala ga tameka omanga omumvo nguka inagu ya pehulilo,” Jagau ta popi.Okwa li ta gandja uuyelele kombinga yolusheno ndyoka talu vulu okumonika mu Namibia.Jagau okwa hokolola wo ngeyi kutya oproyeka yokugandja olusheno yedhina Kudu gas otayi ka tulwa miilonga mbala notashi vulu yi ka kale tayi vulu okugandja olusheno sho taku ka thikwa komumvo 2010.Epangelo olya li lya kaleke edhiladhilo lyokutunga oproyeka yolusheno pEpupa konima yomimvo omulongo lwaampoka konima sho Aanamibia yamwe pamwe nomakwatho goipaigwana ya tindi edhiladhilo ndyoka taya popi kutya oshinima shika otashi ka hanagulapo omuthigululwakalo gwaaniimuna yAahimba mboka ye li moshitopolwa shoka.Petameko, Osasiona yolusheno oya li yi na okutungwa pEpupa lyolyene mpoka pu li oshitopolwa sha simana kaapashiyoni noshi na nokuli omilunga dhi li lwopomayovi gatano (5 000).Aahimba pamwe niimuna yawo ohaya kala yi ikwatelela owala miikulya yomilunga ndhoka pethimbo lyoshikukuta nopomathimbo omawanawa ohaya litha iimuna yawo moshitopolwa shoka shEpupa.Petameko okwa li kwa yelithwa ngeyi kutya Osasiona yolusheno pEpupa otayi ka kotha oomiliyuna omilongo ne (N$40 million) – nokwa li kwa talika ngeyi kutya oproyeka ndjika oyo oproyeka yi na ondilo tayi ningwa mu Namibia palumwe.Uuyelele mboka tau ti ngeyi kutya Epupa otali ka kwata uule womimvo ne okutungwa notali ka gandja olusheno uule womimvo omilongo ntano (50) talu matukithwa komeya gomomulonga gwa Kunene.Oproyeka yEpupa oya li tayi ka indjipaleka olusheno kombiliha mu Namibia ndyoka ngashiingeyi talu kanda omapunya konyala moshilongo ashihe.Olopota nenge tutye omakonakono gotango oga li ga ningwa kembwinda lya Namibia, Sweden, Norway na Angola kohi yedhina Namang.Nando ongaaka, Aangola kaya li naanaa ye na ohokwe mOproyeka ndjika yEpupa.Oyali ya hala oproyeka yi tungwe pu Baynes molwashoka otashi ka gandja ompito opo omapangelo ngoka gaali ga kwathathane meningululo lyondama ya Gove ndjoka yi li meni koya Angola yi opalekwe nokutulwa miilonga.Ondama ndjika oya hanagulilwe owala pethimbo lyetameko lyiita yopashigwana na inayi longithwa okuza momumvo 1975.Namibia ka li naanaa e na ohokwe okuninga oproyeka ndjika pu Baynes molwashoka okwa li a hala unene ehala lyopEpupa opo a tunge Osasiona ndjika.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News