Omweelo omupe gwa patululwa muumbugantu

Omweelo omupe gwa patululwa muumbugantu

O MWEELO omupe gwokoongamba ogwa patululwa muumbugantu woshilongo pokati ka Botswana, South Afrika na Namibia – shika osha li sha ningwa pambelewa mEtitano lya zi ko.

Omweewlo nguka hagu ithanwa Mata-Mata ogwa patululwa pambelewa kaapresidende yiilongo mbika itatu, notagu ka kala omweelo hagu longithwa unene kaapashiyoni unene tuu mboka haya zilile mOparka hayi ithanwa Kgalagadi Transfrontier Park ndjoka yi li poongamba dha Botswana na South Afrika. Opaaka ndhika ya Kgalagadi ndjoka ya li ya patululwa oomvula heyali dha zi ko, oya kwatela mo Oparka yedhina Gemsbok National Park mu Botswana nosho wo ya Kalahari National Park mu South Afrika.Omweelo gwa Mata-Mata ogwa ningi wo ondjila ofupi okuya ku Ai-Ais/Richtersveld Transfrontier Park pokati ka Namibia na South Afrika.Omupresidende Hifikepunye Pohamba okwa popi ngeyi kutya eegeululo lyomweelo nguka omupe olya ningwa ongonkatu yokukutha po omangambeko nokweeta po omainyengo ga manguluka moshitopolwa sha SADC.Omweelo nguka omupe otagu ka gandja wo oomoito dhiilonga, shoka tashi ka eta wo omayambulepo gopaliko.Oshinima shika otashi ka eta omayambulepo unene tuu miikondo yomatalelopo miilongo mbyoka itatu, Pohamba ta popi ngaaka.Omupresidende gwaSouth Afrika Thabo Mbeki okwa popi kutya ekwatakanitho ndika pokati ka Kgalagadi Transfrontier Park na Ai-Ais Richtersveld otashi ulike uumbangi kiilyolongo ya SADC kutya otayi hwahwameke ekaleloko negameno lyuuntshitwe.”Eyalulo lyokugamenena po uuntshitwe moshitopolwa sha SADC, itali ka tya sha ngele oshinima shika itashi ulike etsomukumo nonakuyiwa yi li nawa yaantu yetu moshitopolwa,” Mbeki ta popi ngaaka.Omupresidende gwa Botwana, Festus Mogae, okwa popi ngeyi kutya oshinima shika osho shotango tashi ningwa pandjokonona ya Kgalagadi Transfrontier Park.”Onda hala okutsa omuthindo iitya mbyoka ndali nda popya mu Mei gwomumbo 2000 pethimbo lyepatululo lyOparka ndjika ya Kgalagadi kutya, iituthi ngaashi mbika otayi gandja uuntsa kiilongo yetu okugandja oparka ngaashi ndjika koshitopolwa sha SADC, nosho wo kEnenevi loya Afrika.Oshiholelwa osho shika kutya ekaleko po nosho wo okunkondopeka omakwatathano getu gopashitopolwa ongiilongo yEnenevi limwe,” Mogae ta popi ngaaka.Ta ti osheetwapo shika, otashi ulikile uuyuni kutya iilongo ya Afrika otayi vulu wo okweeta po omakwatathano ge li nawa mokati yo yene.”Pethimbo ndika Enenevi lyetu tali monika tali nana nondatu pakwaana ombili nosho wo megameno, oshi na oshilonga oku ulukila uuyuni kutya iilongo yetu otayi vulu okweeta po omakwatathano ge li nawa notaga eta po sha uuna ga ningwa pambili,” Mogae ta popi ngaaka.Opaaka ndhika ya Kgalagadi ndjoka ya li ya patululwa oomvula heyali dha zi ko, oya kwatela mo Oparka yedhina Gemsbok National Park mu Botswana nosho wo ya Kalahari National Park mu South Afrika.Omweelo gwa Mata-Mata ogwa ningi wo ondjila ofupi okuya ku Ai-Ais/Richtersveld Transfrontier Park pokati ka Namibia na South Afrika.Omupresidende Hifikepunye Pohamba okwa popi ngeyi kutya eegeululo lyomweelo nguka omupe olya ningwa ongonkatu yokukutha po omangambeko nokweeta po omainyengo ga manguluka moshitopolwa sha SADC.Omweelo nguka omupe otagu ka gandja wo oomoito dhiilonga, shoka tashi ka eta wo omayambulepo gopaliko.Oshinima shika otashi ka eta omayambulepo unene tuu miikondo yomatalelopo miilongo mbyoka itatu, Pohamba ta popi ngaaka.Omupresidende gwaSouth Afrika Thabo Mbeki okwa popi kutya ekwatakanitho ndika pokati ka Kgalagadi Transfrontier Park na Ai-Ais Richtersveld otashi ulike uumbangi kiilyolongo ya SADC kutya otayi hwahwameke ekaleloko negameno lyuuntshitwe.”Eyalulo lyokugamenena po uuntshitwe moshitopolwa sha SADC, itali ka tya sha ngele oshinima shika itashi ulike etsomukumo nonakuyiwa yi li nawa yaantu yetu moshitopolwa,” Mbeki ta popi ngaaka.Omupresidende gwa Botwana, Festus Mogae, okwa popi ngeyi kutya oshinima shika osho shotango tashi ningwa pandjokonona ya Kgalagadi Transfrontier Park.”Onda hala okutsa omuthindo iitya mbyoka ndali nda popya mu Mei gwomumbo 2000 pethimbo lyepatululo lyOparka ndjika ya Kgalagadi kutya, iituthi ngaashi mbika otayi gandja uuntsa kiilongo yetu okugandja oparka ngaashi ndjika koshitopolwa sha SADC, nosho wo kEnenevi loya Afrika.Oshiholelwa osho shika kutya ekaleko po nosho wo okunkondopeka omakwatathano getu gopashitopolwa ongiilongo yEnenevi limwe,” Mogae ta popi ngaaka.Ta ti osheetwapo shika, otashi ulikile uuyuni kutya iilongo ya Afrika otayi vulu wo okweeta po omakwatathano ge li nawa mokati yo yene.”Pethimbo ndika Enenevi lyetu tali monika tali nana nondatu pakwaana ombili nosho wo megameno, oshi na oshilonga oku ulukila uuyuni kutya iilongo yetu otayi vulu okweeta po omakwatathano ge li nawa notaga eta po sha uuna ga ningwa pambili,” Mogae ta popi ngaaka.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News