Omufekelwa moshipotha shokutendako Caprivi okwa hala Aapresidende mokaketha

Omufekelwa moshipotha shokutendako Caprivi okwa hala Aapresidende mokaketha

O MUPRESIDENDE Omukulu Sam Nujoma, Omupresidende Hifikepunye Pohamba, Omupresidende Omukulu gwaZamibia Kenneth Kaunda nosho wo Michake Muyongo ngoka pethimbo ndika e li muupongekwa naya ithanwe opo yee ya gandje uumbangi moshipotha oshinene shokutendako oshitopolwa sha Caprivi ku Namibia, gumwe gwomaalumentu 119 mboka taya tamanekwa moshipotha shika osho a popi ngaaka mEtiyali.

Oshinima shokwiithana aapresidende aakulu yaali miilongo yawo, Omupresidende Hifikepunye Pohamba nosho wo Omupresidende gwoDTA ya Namibia kwali, olya ningwa ku Aggrey Makendano sho e li lombwele Omupanguli Elton Hoff mOmpangu yOpombanda mOvenduka. Ngoka a li nale omulongisikola Makendano ngoka e li omutimulongo nagumwe (11) momusholondondo gwaatamanekwa moshipotha shika, okwa li ta popi ta lombwele Omupanguli pethimbo lyetameko lyiihokolola moshipotha shika nuumvo mOvenduka.Iihokolola moshipotha shika oya yi mokafudho komwedhi netata okuza mu Novemba 27, sigo tayi tameke nee mEtiyali lyoshiwike shika.Makendano okwa lombwele Omupanguli kutya ote mu lombwele pehala lyoonakutamanekwa ooyakwawo moshipotha shika ye li 30.Aalumentu mboka 30 kaye na omukalelipo moshipotha shika na inaya kutha nokuli ombinga momapulapulo pethimbo lyiihokolola.Aalumentu mboka oya kanitha aanaveta yawo mboka ya li ya pewa okuza kehangano lyomakwatho gopaveta nenge tutya Legal Aid Dorectorate – sha ningilwe nokuli mu Febuluali 2005 – sho aatamanekwa mboka ya li taya thiminike aanaveta yawo kutya naya dhike oonyala mevi kutya Caprivi inashi kala oshitopolwa sha Namibia paveta omathimbo a gehe ngoka ga zi ko.Ashike aanaveta mboka oye wete kutya oshinima shika kashi na omakankameno notashi ndopele owala puuyelele.Aalumentu mboka oya hala nee aapresidende mboka ya gandje uumbangi wawo moshinima sheuvathano ndyoka lya ningilwe pokati kongu ya Muyongo yedhina Caprivi African National Union (Canu) ndjoka ya yi mumwe nongundu yoSwapo momumvo 1964.Pahokololo lya Makendano, euvathano ndyoka lya tulilwe po ku Canu na Swapo otali ti kutya shampa owala Namibia lya manguluka, oshitopolwa sha Caprivi otashi ka kala wo oshilongo shi ithikamena.Nujoma na Muyongo oya shaina etsokumweuvathano ndika, Pohamba okwa li ombangi omanga Kaunda oye a li omupokati nomuvongokononi moshinima shika, Makendano ta popi.Makendano okwa hala nee ayehe yane ya ithanwe opo yee ya gandje omahokololo gawo moshinima shika.Kombinga ya Nujoma okwa popi ta ti: “Otwe mu hala mOmpangu ndjika.Oshinima shika oshinene”.Okwa hala Nujoma “mokaketha” – – moka a hala nee ngiika Omupresidende Omukulu ee a pulwe omapulo mOmpangu.Omathimbo ga zi ko, Nujoma okwa li a ekelehi omapopyo kutya pethimbo lyeimangokumwe lyCanu/Swapo, kapwa li nando etsokumweuvathano lyasha kutya oshitopolwa sha Caprivi otashi ki ikalela.Nando nee oshinima shika sha kala tashi popiwa kaanandholongo mboka kapu nando ogumwe gwomuyo a gandja nando okopi yomukanda ngoka taya popi.Ashike nee Makendano okwa popi mEtiyali lyoshiwike shika kutya ye oku na okopi ndjoka note ke yi gandja mOmpangu monakuyiwa.Okwa hulitha nomatumbulo ngaka ta ti: “Osha nyika oshiponga okukala mondjila ngele nani opu na epuko lyontumba.”Ombelewa yOmbudsman oya fa ya yamop moshinima sheindilo lya Makendano nayakwawo opo ya falwe kOkatima pamwe na Leitenanda-Ndjayi Sebastian Ndeitunga ngoka e li Inspekta-Ndjayi gwOpolisi ya Namibia.Pamukanda ngoka Ndeitunga a shengele kombelewa yOmbudsman mu Desemba 7, eyamukulo lya Makendano olya li efupi nolyetindo.Makendano okwa li wo e na okop;i yomushangwa nguka nokwe yi pe Ompangu Metiyali.”Opolisi ya Namibia otayi gandja nando osheenditho kaatamanekwa moshipotha shokutendako oshitopolwa sha Caprivi ku Namibia,” Ndeitunga oshi a shengele ngaaka kombelewa yOmbudsman.Omupanguli Hoff okwa yamukula keindilo lya Makendano e ta ti ote ke shi tala notaka ninga etokolo mu sho monakuyiwa.Ngoka a li nale omulongisikola Makendano ngoka e li omutimulongo nagumwe (11) momusholondondo gwaatamanekwa moshipotha shika, okwa li ta popi ta lombwele Omupanguli pethimbo lyetameko lyiihokolola moshipotha shika nuumvo mOvenduka.Iihokolola moshipotha shika oya yi mokafudho komwedhi netata okuza mu Novemba 27, sigo tayi tameke nee mEtiyali lyoshiwike shika.Makendano okwa lombwele Omupanguli kutya ote mu lombwele pehala lyoonakutamanekwa ooyakwawo moshipotha shika ye li 30.Aalumentu mboka 30 kaye na omukalelipo moshipotha shika na inaya kutha nokuli ombinga momapulapulo pethimbo lyiihokolola.Aalumentu mboka oya kanitha aanaveta yawo mboka ya li ya pewa okuza kehangano lyomakwatho gopaveta nenge tutya Legal Aid Dorectorate – sha ningilwe nokuli mu Febuluali 2005 – sho aatamanekwa mboka ya li taya thiminike aanaveta yawo kutya naya dhike oonyala mevi kutya Caprivi inashi kala oshitopolwa sha Namibia paveta omathimbo a gehe ngoka ga zi ko.Ashike aanaveta mboka oye wete kutya oshinima shika kashi na omakankameno notashi ndopele owala puuyelele.Aalumentu mboka oya hala nee aapresidende mboka ya gandje uumbangi wawo moshinima sheuvathano ndyoka lya ningilwe pokati kongu ya Muyongo yedhina Caprivi African National Union (Canu) ndjoka ya yi mumwe nongundu yoSwapo momumvo 1964.Pahokololo lya Makendano, euvathano ndyoka lya tulilwe po ku Canu na Swapo otali ti kutya shampa owala Namibia lya manguluka, oshitopolwa sha Caprivi otashi ka kala wo oshilongo shi ithikamena.Nujoma na Muyongo oya shaina etsokumweuvathano ndika, Pohamba okwa li ombangi omanga Kaunda oye a li omupokati nomuvongokononi moshinima shika, Makendano ta popi.Makendano okwa hala nee ayehe yane ya ithanwe opo yee ya gandje omahokololo gawo moshinima shika.Kombinga ya Nujoma okwa popi ta ti: “Otwe mu hala mOmpangu ndjika.Oshinima shika oshinene”.Okwa hala Nujoma “mokaketha” – – moka a hala nee ngiika Omupresidende Omukulu ee a pulwe omapulo mOmpangu.Omathimbo ga zi ko, Nujoma okwa li a ekelehi omapopyo kutya pethimbo lyeimangokumwe lyCanu/Swapo, kapwa li nando etsokumweuvathano lyasha kutya oshitopolwa sha Caprivi otashi ki ikalela.Nando nee oshinima shika sha kala tashi popiwa kaanandholongo mboka kapu nando ogumwe gwomuyo a gandja nando okopi yomukanda ngoka taya popi.Ashike nee Makendano okwa popi mEtiyali lyoshiwike shika kutya ye oku na okopi ndjoka note ke yi gandja mOmpangu monakuyiwa.Okwa hulitha nomatumbulo ngaka ta ti: “Osha nyika oshiponga okukala mondjila ngele nani opu na epuko lyontumba.”Ombelewa yOmbudsman oya fa ya yamop moshinima sheindilo lya Makendano nayakwawo opo ya falwe kOkatima pamwe na Leitenanda-Ndjayi Sebastian Ndeitunga ngoka e li Inspekta-Ndjayi gwOpolisi ya Namibia. Pamukanda ngoka Ndeitunga a shengele kombelewa yOmbudsman mu Desemba 7, eyamukulo lya Makendano olya li efupi nolyetindo.Makendano okwa li wo e na okop;i yomushangwa nguka nokwe yi pe Ompangu Metiyali.”Opolisi ya Namibia otayi gandja nando osheenditho kaatamanekwa moshipotha shokutendako oshitopolwa sha Caprivi ku Namibia,” Ndeitunga oshi a shengele ngaaka kombelewa yOmbudsman.Omupanguli Hoff okwa yamukula keindilo lya Makendano e ta ti ote ke shi tala notaka ninga etokolo mu sho monakuyiwa.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News