Omaulikilo gIipindi pOngwediva otaga tameke 24 Aguste

O MAULIKILO gIikwaipindi gokOmumvo ga Ngwediva nuumvo okwa tseyithwa taga ka kala ko okuza eti 24 Aguste sigo eti 1 Septemba 2007 mOngwediva nokwa tegelelwa ku kathike aauliki yiikwaipindi yawo ye li 458 lwaampoka, mwa kwatelwa naamboka yokiiloongo yopondje.

Omunashipundi gwOmaulikilo gOpaipindi ngaka, Damian Egumbo, ngoka wo e li Omunambelewa Omukuluntu gwElelo lya Ngwediva, okwa ti kutya Okomitiye ndjoka tayi longekidha omaulikilo ngaka oyi li nale metifa naayihe, sigo oompaka, otayi ende nawa. Etulomiilonga pambelewa lyOmaulikilo ngaka olya ningilwe ku Mayola gwOndoolopa ya Ngwediva Erastus Uutoni ongulohi yOlyomakaya ga zi ko, (28 Juli 2007).Sha ningilwa mOsenda yOmaulikilo gIipindi gokomumvo ga Ngwediva moka.Oministeli yUunamapya, Omeya nIihwa Dr Nickey iiyambo oye a li omupopi omunene petulomiilonga lyOmaulikilo ngaka esiku ndjoka nokwa pandula noonkondo Elelo lya Ngwediva kumwe nOkomitiyelongekidhi yOmaulikilo ngoka sho aluhe haya longekidha Omaulikilo ngaka pamukalo gwongushu nogwoopala nawa.Minista ta pandula wo ayehe mboka haya kutha ombinga momaulikilo ngaka.Ta ti ngashi nuumvo, omu na Aanangeshefa ya za kokule lela ngashi koSwedena nokoFinland hoka.Ya tokola yee ya ulike iilikolomwa yawo koNamibia mOmaulikilo ngaka.Minista Iiyambo ta tsu omukumo aanangeshefa naanafaalama ya kondje nokuyambula po emona lyoshilongo.Iiyambo ta ti kutya ngashi kombinga yaanafaalama aaniimuna, Epangelo nUuministeli we otaya ka sa oshimpwiyu opo monakuyiwa ya kale haya landitha po onyama yawo meni lya Namibia alihe noshowo pondje ngashi kIilongo ya Europa hoka nosho tuu.Ongulohi ndjoka yOlyomakaya ga zi ko, pethimbo lyetulomiilonga lyOmaulikilo ngaka, opwa li wo pwa ningwa Osumina yokugongela oshimaliwa shokukalongithwa kElelo lya Ngwediva nokOkomitiye ndjoka tayi longekidha omaulikilo ngaka, pethimbo lyomaulikilo ngaka.Annageshefa, omahangano gOoselefona noshowo gOombaanga nosho tuu, oya gandjele oshimaliwa oshindji lela.Ehangano lya tseyika nawa lya MTC, ndjoka olyo li li omukwathi omunene gwomaulikilo ngaka, mOsumina moka, olya umbile po okapandi kOondola/N$350 000, ongulohi ndjoka.Ombaanga yOtango yopashigwana tayi umbile mo N$50 000.Ndjoka ya Standard Bank tayi umbile mo N$48 800 omanga Oongeshefa dhilwe nadho wo dhuumbile mo omayovi giimaliwa.Oohandimwe nayo wo oya umbila mo oshindji mOsumina ndjoka.Uutoni okwa pandula ayehe mboka ya umbile mo sha mOsumina ndjika nokwa pandula wo ayehe mboka haya kutha ombinga momaulikilo ngaka nokuuvaneke kutya omalongekidho agehe oge li metifa notaga ka kala giihwapo nawa.Ta ti Iinyanga ayihe oyuudha nale, okuza tuu mwashoka shOmunyekadhi, shElenga noshOmukwaniilwa Kauluma, omanga Ootenda moka hamu kala aanangeshefa ashona nadho wo dhuudha nale.Uundingosho nawo owa yalekwa nale wapwa ko nomahala guupana nago wo oga yalekwa nale ga pwa ko.Ngashi shito, pokuma mpoka otapu ka kala wo oombenda tadhi hiki iihikomwa noshigwana oshigundjuka otashi ka ndaanisa.Pondje yomiyelo, okuya mOsenda ndjoka, ngashi ngaa sha kala shito, itapu ka ethelwa nande mboka haya shingithile pondje mpoka, ye na uupana, iikunwa nosho tuu.Iigongi yokugandja omauyelele miinima yi ili noyi ili yoshilongo, ya pamba ehumokomeho lyoshilongo naantu yamo, nayo wo otayi ka kala tayi ningwa pethimbo lyOmaulikilo ngaka mOsenda yOmaulikilo moka noshigwana otashi indilwa shi kale hashi kala piigongi mpoka opo shi mone omauyelele nokupula mpoka kashi uvite nawa.Onkalo ayihe posenda yomaulikilo mpoka oyi li ngashi ngaa hayi kala shito noshigwana otashi indilwa shi ka talele po Omaulikilo ngoka gonuumvo oshola otaga ka kala gadhengambanda lela.Aaniimuna nayo otashi vulika ya ka kuthe ombinga momaulikilo ngaka gonuumvo, ngashi ngaa hashi kala ko noshito.Etulomiilonga pambelewa lyOmaulikilo ngaka olya ningilwe ku Mayola gwOndoolopa ya Ngwediva Erastus Uutoni ongulohi yOlyomakaya ga zi ko, (28 Juli 2007).Sha ningilwa mOsenda yOmaulikilo gIipindi gokomumvo ga Ngwediva moka.Oministeli yUunamapya, Omeya nIihwa Dr Nickey iiyambo oye a li omupopi omunene petulomiilonga lyOmaulikilo ngaka esiku ndjoka nokwa pandula noonkondo Elelo lya Ngwediva kumwe nOkomitiyelongekidhi yOmaulikilo ngoka sho aluhe haya longekidha Omaulikilo ngaka pamukalo gwongushu nogwoopala nawa.Minista ta pandula wo ayehe mboka haya kutha ombinga momaulikilo ngaka.Ta ti ngashi nuumvo, omu na Aanangeshefa ya za kokule lela ngashi koSwedena nokoFinland hoka.Ya tokola yee ya ulike iilikolomwa yawo koNamibia mOmaulikilo ngaka.Minista Iiyambo ta tsu omukumo aanangeshefa naanafaalama ya kondje nokuyambula po emona lyoshilongo.Iiyambo ta ti kutya ngashi kombinga yaanafaalama aaniimuna, Epangelo nUuministeli we otaya ka sa oshimpwiyu opo monakuyiwa ya kale haya landitha po onyama yawo meni lya Namibia alihe noshowo pondje ngashi kIilongo ya Europa hoka nosho tuu.Ongulohi ndjoka yOlyomakaya ga zi ko, pethimbo lyetulomiilonga lyOmaulikilo ngaka, opwa li wo pwa ningwa Osumina yokugongela oshimaliwa shokukalongithwa kElelo lya Ngwediva nokOkomitiye ndjoka tayi longekidha omaulikilo ngaka, pethimbo lyomaulikilo ngaka.Annageshefa, omahangano gOoselefona noshowo gOombaanga nosho tuu, oya gandjele oshimaliwa oshindji lela.Ehangano lya tseyika nawa lya MTC, ndjoka olyo li li omukwathi omunene gwomaulikilo ngaka, mOsumina moka, olya umbile po okapandi kOondola/N$350 000, ongulohi ndjoka.Ombaanga yOtango yopashigwana tayi umbile mo N$50 000.Ndjoka ya Standard Bank tayi umbile mo N$48 800 omanga Oongeshefa dhilwe nadho wo dhuumbile mo omayovi giimaliwa.Oohandimwe nayo wo oya umbila mo oshindji mOsumina ndjoka.Uutoni okwa pandula ayehe mboka ya umbile mo sha mOsumina ndjika nokwa pandula wo ayehe mboka haya kutha ombinga momaulikilo ngaka nokuuvaneke kutya omalongekidho agehe oge li metifa notaga ka kala giihwapo nawa.Ta ti Iinyanga ayihe oyuudha nale, okuza tuu mwashoka shOmunyekadhi, shElenga noshOmukwaniilwa Kauluma, omanga Ootenda moka hamu kala aanangeshefa ashona nadho wo dhuudha nale.Uundingosho nawo owa yalekwa nale wapwa ko nomahala guupana nago wo oga yalekwa nale ga pwa ko.Ngashi shito, pokuma mpoka otapu ka kala wo oombenda tadhi hiki iihikomwa noshigwana oshigundjuka otashi ka ndaanisa.Pondje yomiyelo, okuya mOsenda ndjoka, ngashi ngaa sha kala shito, itapu ka ethelwa nande mboka haya shingithile pondje mpoka, ye na uupana, iikunwa nosho tuu.Iigongi yokugandja omauyelele miinima yi ili noyi ili yoshilongo, ya pamba ehumokomeho lyoshilongo naantu yamo, nayo wo otayi ka kala tayi ningwa pethimbo lyOmaulikilo ngaka mOsenda yOmaulikilo moka noshigwana otashi indilwa shi kale hashi kala piigongi mpoka opo shi mone omauyelele nokupula mpoka kashi uvite nawa.Onkalo ayihe posenda yomaulikilo mpoka oyi li ngashi ngaa hayi kala shito noshigwana otashi indilwa shi ka talele po Omaulikilo ngoka gonuumvo oshola otaga ka kala gadhengambanda lela.Aaniimuna nayo otashi vulika ya ka kuthe ombinga momaulikilo ngaka gonuumvo, ngashi ngaa hashi kala ko noshito.