Esindano lyoondjokana dhomashenge moNamibia

ESINDANO LYOMASHENGE … Methano ndika otamu monika aayambidhidhi yehokano lyaan- tu yuukwashikekookantu wa faathana ya nyanyukwa konima sho Ompangu yoPombandam- banda ya gandja etokolo mEtiyali kutya ngashingeyi oondjokana dhomashenge odha taambiwa ko moNamibia. Ethano: Werner Menges

Etindo lyuuministili wiikwameni okupitika pambelewa oondjokana dhomashenge ngoka ga hokana pondje yoshilongo, olya ya moshipala uuthemba wekotampango kombinga yongushu yomuntu, uuthekepamwe osho wo emanguluko lyokwaatongolwa, osho Ompangu yoPombandambanda ya popi ngaaka metokolo lya ningwa mEtiyali.

Aapanguli yane yomOmpangu yoPombandambanda oya longitha omatompelo ga tumbulwa pombanda okuninga etokolo kutya epangelo lya Namibia nali gandje uuthemba nepitikilo lyoondjokana dhaantu yuukwashikekookantu wa faathana [omashenge] mboka ya hokanena pondje yoshilongo.

Sigo ongashingeyi omashenge ohaga ka hokanena pondje yoshilongo, noshikando shika osho shotango Ompangu yoPombandambanda yu utha kutya ehokano lyomashenge olyi li oshitopolwa shEkotampango lyaNamibia nonkene odha taambiwa ko moNamibia, molwashoka paveta aantu ayehe oye na uuthemba wuuthikepamwe.

Okupitila metokolo ndyoka lya gandjwa komupanguli omukuluntu moshilongo Peter Shivute nomupanguli gwomatalululo giipotha Dave Smuts, oshitya “aahokanathani” mOveta tayi Kondolola Omatembu osha kwatela mo aantu ayehe mwa kwatelwa naamboka yuukwashikekookantu wa faathana [omashenge] mboka ya hokana pondje yoshilongo.

Etokolo lya gandjwa otali yeleke kutya aantu ayehe mwa kwatelwa omashenge, mboka kaayeshi Aanamibia noye li mondjokana nAanambia oye na okutyapula uuthemba wokumona uukwashigwana waNamibia shi thike pamwe ngaashi sha tulwa po kOveta tayi Kondolola Omatembu moNamibia.

Etokolo kombinga yoondjokana dhomashenge moNamibia, olya ningwa sha hwahwamekwa komaindilo goondjokana mbali dhomashenge opo Ompangu yoPombandambanda yi talulule etokolo lyetindo lyoondjokana dhomashenge ndyoka kwa li lya gandjwa kaapanguli yatatu mOmpangu yoPombanda, muJanuali omumvo gwa zi ko.

Aahokanathani yomashenge yopaali mboka kwa li ya ningi eindilo li talululwe oyo omuNamibia Johann Potgieter ngoka a hokanwa komuSouth Africa Daniel Digashu, osho wo omuNdowishi gweshenge Anita Seiler-Lilles ngoka a hokana nomuNamibia gweshenge Anette Seiler.

MuJanuali omumvo gwa zi ko, Ompangu yoPombanda – nonande otayi yambidhidha uuthikepamwe waantu mboka yomashenge – okwa li ya tindi omaindilo ngoka gopaali opo oondjokana pokati kaPotgieter naDigashu osho wo Seiler-Lilles naSeiler dhi taambiwe ko moNamibia ko ku gandjwe uuthemba wuukwashigwana waNamibia kuDigashu osho wo Seiler-Lilles.

Ompangu yoPombanda okwa li ye ekelehi omaindilo ngoka yi ikwatelela ketokolo ndyoka kwa li lya ningwa kOmpangu yoPombandambanda mo2001, sho kwa li ya tokola kutya ekwatathano lyopaihole lyomashenge inali pitikwa mEkotampango lyaNamibia, ishewe aahokanathani yomashenge inaya taambiwa ko paveta moNamibia ongofamili ngaashi hashi ningilwa oofamili dhaamboka ya hokana paveta moshilongo ongomulumentu nomukiintu.

Aapanguli yatatu mboka kwa li ya pulakene omaindilo gaahokanathani yomashenge ya tumbulwa pombanda mompangu yopombanda, oya popi kutya itaya tsu kumwe netokolo ndyoka kwa li lya ningwa kOmpangu yoPombandambanda mo2001, ashike kayena nkene oye na owala okuninga etokolo shi ikwatela kwaashoka kwa li sha gandjwa mo2001. Oya gwedha po wo kutya otaya indile Ompangu yoPombandambanda yi talulule etokolo kwa li ya gandja mo2001.

OMAIYUVO GA YOOLOKA

Ongongahangano yoongeleka moNamibia yedhina Council of Churches in Namibia (CCN) oya popi kutya oyu uvithwa nayi ketokolo lya ningwa kOmpangu yoPombandambanda okupitika oondjokana dhomashenge.

Amushangandjayi ta kwathele gwoCCN, Ludwig Beukes okwa popi kutya kapu na oohapu dhomakankameno mongeleka okuyambidhidha oondjokana dhomashenge, ishewe kaye na esiku ya yambidhidhe nenge ya popile oondjokana dhaantu yuukwashikekokantu wa faathana.

“Oshitiyali, okutala komithigululwakalo dhetu dha yooloka moNamibia, shi ikwatelela kwaashoka ndi shi sigo oompaka, kapu na omuthigululwakalo tagu yambidhidha oondjokana dhomashenge,” osho a popi ngaaka.

Okwa gwedha po kutya Aanambia oyendji itaya yambidhidha nande ekwatathano lyopaihole lyomashenge.

Beukes okwa popi kutya ngele monakuyiwa oondjokana dhomashenge odha pitikwa, nena shila otadhi kala owala hadhi hokanithwa moompangu.

Eshenge Digashu okwa popi kutya etokolo lyOmpangu yoPombandambanda olye ya mangulula. Kakele kokukala lya pitika oondjokana dhomashenge, etokolo ndyoka otali ka kala lya mbwalangandjeka einekelo kaantu ayehe mboka ya kala taya thindilwa kongudhi komatokolo ngoka taga ningwa pamaiyuvo goshigwana.

“Ngashingeyi, otatu kala twa manguluka nokulonga ngaashi naanaa kehe gumwe ngoka a taalelwa kendangalati enene lyiinima ngaashi iilonga, okwiilonga osho wo okupula komeho nonkalamwenyo,” osho Dugashu a popi ngaaka.

Omupangulindjayi Festus Mbandeka, okwa popi kutya manga inaaya tya ko sha pambelewa, epangelo olya pumbwa manga okutala muule etokolo ndyoka lyokupitika oondjokana dhomashenge moshilongo, opo lyu uveko muule kutya uupyakadhi wuni wopaveta we etwa ketokolo ndyoka.

“Itandi vulu okutyako sha manga,” osho Mbandeka a popi ngaaka.

Petameko lyomvula ndjika, Mbandeka, okupitila momushangwahokololo ngoka a gandja kompangu yopombanda yaVenduka, okwa popi kutya omashenge oge eta oontamanana oonene nomaipulo kombinga yomilandu dhoonkuluhedhi, omithigululwakalo nonkalathano.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News