Ano omwa geela shike? -Geingob ta pula

Omupresitende Hage Geingob mOmaandaha okwa li a pula kutya omolwashike Aanamibia ya geya, ta ti mboka taya longitha iikumungu yevi lyookuku osho wo edhipago lyaantu oyendji owina okuhongakanitha aantu oyi ihole.

Geingob ndhoka okwa li e dhi popi pethimbo lyoshigongi naakwashigwana shoka a li a ningi mongeleka ya-ELCIN mondoolopa yaMuthiya moshitopolwa shaShikoto, moka a li nokuli a pandula aakwashigwana oshoka oya li ya holoka momwaalu ogundji.

“Omolwashike aantu ya geya? Aanamibia oya geya noonkondo. Aantu oya geela epangelo molwiinima mbyoka yaa na owino yasha muyo,” Geingob ta ti ngaaka.

Omupresitende okwa gwedha po ta ti mboka taya longitha iikumungu yevi yookuku osho wo edhipago lyaantu oyendji owina okuhongakanitha aantu otaye shi ningi nomalakano gokukala yi ihole.

Edhipago lyaantu oyendji owina niikulumuna yilwe yiita mbyoka ya ningilwa omihoko dhAanama nAaherero pethimbo lyuukoloni waNdowishi pokati koomvula 1904 no-1908, oshinima shoka she eta oontamana moNamibia.

“Pethimbo lyedhipago lyaantu oyendji owina opo nda li? Ne opo mwa li? Epangelo lya-SWAPO opo lya li? Ekotampango otwe li totii po atuheni, ngashingeyi otamu longitha iinima mbyoka okuhongakanitha aantu. Ngaashingeyi otandi ponokelwa omanga kaakwa li nokuli nda valwa [pethimbo lyedhipago lyaantu oyendji owina ], twa fa otse twe shi ningi,” Geingob ta ti ngaaka.

Omupresitende okwa li a longitha ompito ndjoka pula opo Aanamibia ya hangane, oshoka etopoko kombinga yedhipago lyaantu oyendji owina otali shekitha oshilongo kaandowishi.

“Inatu pa ompito opo Aandowishi ya mone kutya otu na etopoko. Oshoka otaya vulu oku tu topola nuupu ongAanamibia. Sho osho hashi eta iita yopashigwana. Otatu haluka tu li miita ngele itatu shi kotokele. Taleni kiilongo ngaashi Libya naIraq, kamu na we noondoolopa ontsi yowala yi li mo. Otashi vulu okuningwa kehe pamwe. Natu mangeni uukuni kumwe tse tu longeleni pamwe,” Geingob ta ti ngaaka.

Minista gwekondjitho lyOluhepo Zephania Kameeta okwa yambidhidha shoka sha popiwa komutse gwoshilongo ta ti Aanamibia naa mange uukuni kumwe.

“Ngele inatu shi ninga ngaashingeyi, Oshilongo shetu otashi kana. Otu na uupyakadhi womahupilo ga gwa pevi, ashike otatu wu kandulii po. Konima yemanguluko, okwa li tu wete ando twa manguluka notu wete tatu ka kala ashike tatu tungu oshilongo shetu. Ashike omukithi gwo- HIV- AIDS ogwa tukuka, ngaashingeyi otwe gu kondjitha,” Kameeta ta ti ngaaka.

Okwa gwedha po kutya Aanamibia otaya vulu okukandula po oluhepo ngele oya tula uukuni kumwe ya longele pamwe.