Aakwashigwana oya geya pu Uis

Aakwashigwana oya geya pu Uis

K ONYALA aakwashigwana ye li pu Uis oya li ya ningi ehololomadhiladhilo nokunyanyamo ye li ompinge nelanditho lo lyondoolopa yawo komuntu paumwene.

Oya indile kutya elanditho ndyoka lya ningwa konima yomimvo omulongo ngashiingeyi nali kalekwe, noya hala wo ku talike kutya oolye ya mona mo omauwanawa moshinima shika. Aakwashigwana mboka oya gandja omukanda gwawo gwomanyenyeto ku Kansola gwopashitopolwa shoka Apius Auchab ngoka e ya uvanekele kutya ota ka fala oshinima shoka kUuministeli wOmapangelo gOpaitopolwa nOmagumbo okupitila mOlaata yoshitopolwa sha Erongo.Gerson Doeseb, ngoka e li omugandjimulombo nenge tutye omupopiliko gwaakwashigwana mboka, okwa popi kutya otaya ka fala oshipotha shika kOkomisi yokukonakona iimbuluma nenge tutye Anti-Corruption Commission (ACC) nosho wo ko Legal Assistance Centre (LAC).Ta ti shika ota ye shi ningi oshiwike shika opo shi tamekwe nokukonakonwa.Metitano lya zi ko, okampani yedhina Namibia Base Metals (NBM) ndjoka oyo ya landa po evi ndyoka ku Albert Weitz oya popi kutya elando lyevi ndyoka olya ningwa pamulandu gu li nawa.Okampani ya Imkor Tin ndjoka ya kwatathana nokampani yokuSouth Afrika yedhina Iscor South Africa, oya li ya pata momumvo 1991 molwashoka ondando yiilongomwa ya yo yiikwandooha oya li ya gwa pavi noonkondo pamaalaka hopaigwana.NBM ta ti konyala konima yoomvula ntano lwaampoka sho omina ndjika ya pata, okwali kwa ningwa etsokumweuvathano lilwe konima sho omagumbo gomina ndjoka ya thigwapo kaaniilonga mboka ya li ya thigi po iilonga konima sho omina ya pata.Okampani ndjoka oya li ya landa po omina ndjoka nomagumbo gayo okuza kEpangelo ndyoka olyo lyali mwene gwayo mwakwatelwa wo oshitopolwa shimwe shevi momumvo 1958.Oya li nee ya pula opo Epangelo li tseyithe Uis ongondoolopa nokutula mo omayakulo gopandoolopa konima sho epangelo lya popi kutya evi ndyoka oli na ongushu yoondola/N$240 000.Uis okwa li a ningwa ondoolopa mesiku lyotango lyaApilili omumvo 1998.Weitz okwa popi kutya NBM okwa landa evi lyondoolopa oshipambu hashi ithanwa shotango, Oshitiyali nOshititatu paveta okuza kepangelo noshipambu shoka shOtango osha topolwa momahala gomagumbo ge li 115.Omahala gomagumbo ge li gahetatu ogi ikalekelwa gEpangelo omanga omapandaanda ga shunithilwa Epangelo konima sho Uis a tseyithwa kutya okwa ninga ondoolopamukunda – noku na Olaata ye kuye mwene.Weitz ta ti elanditho lyehala ndyoka olya ningwa pamukalo gwanyika oshiponga mekanitho, molwashoka kapu na ngoka a li e shi kutya aantu otaya ka galukila mehala ndyoka konima sho omina ya pata naantu ya thiga po omagumbo.Ta ti kapu na ngoka a li a tseya ngele aantu otaya ka kala tuu ya hala okulanda omaliko mondoolpa moka.Ta ti Uis okwa li ta si kashona nakashona, nokwa yambulwa po owala komapungulo ga NBM nelanditho lyondoolopa paumwene kasha li oshinima tashi vulika pwaa na omayakulo ga Muni.Pahokololo lya Weitz, konena ndjika, oopelesenda dhomagumbo nomaliko mu Uis oge li momake gopaumwene nondando yomaliko otayi ende yu uka pombanda.Ogendji gomomatungo ngoka oga ningwa omahala gomavululukilo gaapashiyoni, mboka ya hala okusitopa nokuvululukwa mpoka , unene tuu kaantu mboka ya hala oku ka talelapo kEvi lyAadamara (Danmaraland) nosho wo mboka ya hala okuya kOkashanan, ano kEtosha.Weitz ta ti okwa kongo oloona yoomiliyuna ntano oshinkwanu ntano (N$5,5 million) kOmbaanga ya Development Bank of Namibia (DBN) opo a gwedhele omatungo ngoka nokugandja wo oompito noopelesenda omilongo hamano.Ohaya longo wo oondhopi nosho wo iinima yilwe mbyoka haya landitha kondando yi li nawa, noye na einekelo ndika kutya oproyeka yawo ndjika otayi ka yambidhidha Olaata yondoolopamukunda ndjoka.Joseph Kauandenge gwongundu yopapolitika yedhina Namibia Democratic Movement for Change (NDMC) okwa li a popi konima yomasiku 10 ta ti “omaiyuvo gaantu nenge tutye gaakwashigwana yomu Uis ye li 3 000 lwaampoka oga landithwa po pwaa na okutala kutya oshinima shoka oshi na oshilanduli shatya ngiini”.Ta ti mokushaina omukanda gwelanditho lyevi ndyoka, Epangelo olya landitha po aantu yalyo lyene komukwiilongo, “ngoka ke na ko na sha nonkalonawa yayo”.Weitz ota ti ye keshi omukwiilongo, nokwa longo meni lyoveta – ishewe, iilonga ye oyi li meimonikilo ethimbo kehe.Aakwashigwana mboka oya gandja omukanda gwawo gwomanyenyeto ku Kansola gwopashitopolwa shoka Apius Auchab ngoka e ya uvanekele kutya ota ka fala oshinima shoka kUuministeli wOmapangelo gOpaitopolwa nOmagumbo okupitila mOlaata yoshitopolwa sha Erongo.Gerson Doeseb, ngoka e li omugandjimulombo nenge tutye omupopiliko gwaakwashigwana mboka, okwa popi kutya otaya ka fala oshipotha shika kOkomisi yokukonakona iimbuluma nenge tutye Anti-Corruption Commission (ACC) nosho wo ko Legal Assistance Centre (LAC).Ta ti shika ota ye shi ningi oshiwike shika opo shi tamekwe nokukonakonwa.Metitano lya zi ko, okampani yedhina Namibia Base Metals (NBM) ndjoka oyo ya landa po evi ndyoka ku Albert Weitz oya popi kutya elando lyevi ndyoka olya ningwa pamulandu gu li nawa.Okampani ya Imkor Tin ndjoka ya kwatathana nokampani yokuSouth Afrika yedhina Iscor South Africa, oya li ya pata momumvo 1991 molwashoka ondando yiilongomwa ya yo yiikwandooha oya li ya gwa pavi noonkondo pamaalaka hopaigwana.NBM ta ti konyala konima yoomvula ntano lwaampoka sho omina ndjika ya pata, okwali kwa ningwa etsokumweuvathano lilwe konima sho omagumbo gomina ndjoka ya thigwapo kaaniilonga mboka ya li ya thigi po iilonga konima sho omina ya pata.Okampani ndjoka oya li ya landa po omina ndjoka nomagumbo gayo okuza kEpangelo ndyoka olyo lyali mwene gwayo mwakwatelwa wo oshitopolwa shimwe shevi momumvo 1958.Oya li nee ya pula opo Epangelo li tseyithe Uis ongondoolopa nokutula mo omayakulo gopandoolopa konima sho epangelo lya popi kutya evi ndyoka oli na ongushu yoondola/N$240 000.Uis okwa li a ningwa ondoolopa mesiku lyotango lyaApilili omumvo 1998.Weitz okwa popi kutya NBM okwa landa evi lyondoolopa oshipambu hashi ithanwa shotango, Oshitiyali nOshititatu paveta okuza kepangelo noshipambu shoka shOtango osha topolwa momahala gomagumbo ge li 115.Omahala gomagumbo ge li gahetatu ogi ikalekelwa gEpangelo omanga omapandaanda ga shunithilwa Epangelo konima sho Uis a tseyithwa kutya okwa ninga ondoolopamukunda – noku na Olaata ye kuye mwene.Weitz ta ti elanditho lyehala ndyoka olya ningwa pamukalo gwanyika oshiponga mekanitho, molwashoka kapu na ngoka a li e shi kutya aantu otaya ka galukila mehala ndyoka konima sho omina ya pata naantu ya thiga po omagumbo.Ta ti kapu na ngoka a li a tseya ngele aantu otaya ka kala tuu ya hala okulanda omaliko mondoolpa moka. Ta ti Uis okwa li ta si kashona nakashona, nokwa yambulwa po owala komapungulo ga NBM nelanditho lyondoolopa paumwene kasha li oshinima tashi vulika pwaa na omayakulo ga Muni.Pahokololo lya Weitz, konena ndjika, oopelesenda dhomagumbo nomaliko mu Uis oge li momake gopaumwene nondando yomaliko otayi ende yu uka pombanda.Ogendji gomomatungo ngoka oga ningwa omahala gomavululukilo gaapashiyoni, mboka ya hala okusitopa nokuvululukwa mpoka , unene tuu kaantu mboka ya hala oku ka talelapo kEvi lyAadamara (Danmaraland) nosho wo mboka ya hala okuya kOkashanan, ano kEtosha.Weitz ta ti okwa kongo oloona yoomiliyuna ntano oshinkwanu ntano (N$5,5 million) kOmbaanga ya Development Bank of Namibia (DBN) opo a gwedhele omatungo ngoka nokugandja wo oompito noopelesenda omilongo hamano.Ohaya longo wo oondhopi nosho wo iinima yilwe mbyoka haya landitha kondando yi li nawa, noye na einekelo ndika kutya oproyeka yawo ndjika otayi ka yambidhidha Olaata yondoolopamukunda ndjoka.Joseph Kauandenge gwongundu yopapolitika yedhina Namibia Democratic Movement for Change (NDMC) okwa li a popi konima yomasiku 10 ta ti “omaiyuvo gaantu nenge tutye gaakwashigwana yomu Uis ye li 3 000 lwaampoka oga landithwa po pwaa na okutala kutya oshinima shoka oshi na oshilanduli shatya ngiini”.Ta ti mokushaina omukanda gwelanditho lyevi ndyoka, Epangelo olya landitha po aantu yalyo lyene komukwiilongo, “ngoka ke na ko na sha nonkalonawa yayo”.Weitz ota ti ye keshi omukwiilongo, nokwa longo meni lyoveta – ishewe, iilonga ye oyi li meimonikilo ethimbo kehe.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News