Oswapo oyu uka komeho nenge ota yi shuna lwanima?

OMANGA aaNamibia natango ta ya dhila dhila muule kombinga yii zemo yomahogololo gaakalelipo yoSwapo mOshigongi shopashigwana, aatali nawa yopapolitika otaya ti shika ina shi ya kumitha.

Ota ya ti iizemo yomahogololo ngaka oya ulike kutya ongundu ndjoka yi li moshigongi shopashigwana noshowo iilyo yongundumutima yoSwapo oya sindana moku gamena uuwanawa wa yo.Oshifo shika osha pula aatseyi yopolitika yamwe kombinga yiizemo mbika naashoka ta yi ulike, ngele eyo komeho nenge eshunomonima.’Ka shi shi orevolusi yaagundjuka’Bill Lindeque ta ti, eta gwedha ko kutya ka pe na omalunduluko omanene, molwaashoka oominista ashike dhimwe dhimwe noshowo aapevi minista mboka ina ya mona ompito oku kala momusholondondo gwongundu ndjoka.Phanuel Kaapama okwa ti nguka ogwo omukalo gwe lunduluko ta li wilikwa, paku shiyeleka nelunduluko alihe.Okwa gwe dha ko ta ti, ngele owa tala komusholondondo gwo 1989, oto mono kutya oopelesenda dhi li kohi yo 15 nenge ntano ashike dhaa mboka ye na omawi ogendji dhi li mongundu yomilongo mbali, komutse gwo musholondondo gwongashingeyi.Kaapama okwa hala oku tseya sha unene kombinga ya Kazenambo Kazenambo, Pohamba Shifeta, Tjekero Tweya, Petrina Haingura na Utoni Nujoma kutya mbaka oye li momusholondondo gwaa ulikwa yotango 20 komutse gwelandulathano. Nonando ayehe oyo aapevi minista, na ayehe opo ya ilemo miilonga mbika mo 2004.Shika Kaapama ota ti oshi na oku konenenwa komuperesidende, noku na oku yela yamwe yomuyo ya ninge iilyo iikuluntu mokabinete.Lindeque okwa tsu kumwe naKaapama kombinga ye yokomeho ndele okwa gumwa nayi kombinga yongundu ontshona yoomeme mboka ye li momusholondondo.Omutseyi politika gumwe Graham Hopwood okwa ti omusholondondo ogwa u like kutya aaleli yoSwapo yomo 1960 no 1970 natango oya hokiwa kaayambidhidhi okuyeleka niipala mbyoka iipe opo ya holokele mongundu. Iizemo yomahogololo ota yi ulike engungumano pekota lyoSwapo. Hopwood ta ti.Hopwood okwa londodha kutya engungumano moSwapo ota li vulu okufala methikamo nenge meshuno lwanima.Okwa gwedha po ta ti etsikilo ndyoka lya ulikwa komusholondondo nguka otashi ti oshidhigu komunapolitika omupe opo aye pondondo yopombanda neendelelo.Okwa londodha ishewe ta ti shika ota shi vulika shi kale eshongo enene koSwapo moomvula ntano nenge omulongo ta dhi ya, molwaashoka kapena naanaa uuyelele kutya aawiliki pomuthika gwokabinete ota ya ka za peni oku za 2015.’Ngele ando aakuluntu yongundu okwa li yi ilongekidha oku vululukwa po oku za poomvula 65 nena ota shi gandja ompito kaagundjuka opo ya ye mewiliko lyongundu nepangelo.’Hopwood a ti.’Ota shi hokitha oku mona kutya omuperesidende oye a eta mo aagundjuka oyendji mongundu nomusholondondo gwe gwaantu 10 ndele ha ewawa lyaagundjuka ando ngaashi sha li tashi tegelelwa.,’ Hopwood ta gwedha po.Okwa ti mo, na ku ziwa yamwe yo maa ulikwa mbaka oya li ya kala ashike oshikako shimwe moparliamende no ku za mpoka oya ka na mo.Ota shi kala oshiwanawa okutala kutya mboka ya etwa mo ngaashi, Lucia Witbooi, Sylvia Makgone na Willem Isaack ota ya koko ngiini nokusimana oku ulika kutya yo aaleli aanene monakuyiwa.Kaapama okwa ti okwa fuulwa kiilonga ya Alexia Ncube. Ncube oye gumwe gwomaantu yahamano mboka ya ulikilwe komuperesidende Hifikepunye Pohamba, na ngashingeyi oku li ponomola 53 momusholondondo komeho gaalongi pamwe naye yamwe yomuyo ye li aapevi minista.Aatseyi politika mbaka yatatu oya tegelela nokatale konawa kutya oolye mboka yahamano omusamane Pohamba ta ka ulika momusholondondo gwe muMaalitsa 2010.