NAMIBIA oku na natango ondjila onde okweenda opo a vule okudhiga olusheno talu zi moonkondo dhiikwalute. Ngaka ogo omadhiladhilo gomuwiliki gwa Nampower, Paulinus Shilamba.
Shilamba okwa ti edhiladhilo lyokulongitha oonkondo dholute monakuyiwa osho iilonga yi ili, ndele ka yi shi oprojeka ndjoka ta yi vulu okulongwa mbala ndele etayi manithwa.Shilamba okwa popi ndhika pethimbo lyoshuumbululwa sha longekidhwa kehangano lya KPMG omathimbo ga piti, ati oshilongo osha pumbwa okulonga iilonga oyindji natango opo shi adhe omuthika gwokulongitha olute mokudhiga olusheno.Ominista kwali Yoomina niikwankondo , Erkki Nghimtina mu Maalitsa okwa tile epangelo olya undulile komeho omathaneko galyo gokudhiga olusheno okuza miikwalute. Okwa ti oshitaaasi shokudhiga olusheno mokulongitha olute otashi vulika shitulwe miilonga momimvo 2025 nenge 2027,pethimbo a li poshigongi shina sha nelongitho lyiikwalute miinima yopashigwana sha gongalele mo Paris sha France.
‘Otatu ti oshitaasi otashi ka tungwa monakuyiwa. Oshinima tashi kwata ethimbo. Ndele otwa pumbwa okukala twiilongekidha nale ngashingeyi. Omulandu gwetu oongoka kutya Namibia a kale oshilongo shi na oofabulika pomumvo 2030, nongele oshina okukala ngawo nena oshilongo oshina okukala shina oonkondo dholusheno dhagwana’ osho Nghimtina a tile. Pamushangwa gwehangano lyuuyuni lyoonkondo dholute, epangelo lya Namibia olya tokola okwiimonena olusheno lwalyo lyene, okuza miikwalute okuya momumvo 2018.
Shilamba oshiwike sha yi okwa tile epangelo pamwe naNampower ina ya landitha po oshigwana molwaashoka inaa ya tula miilonga etungo lyoshitaasi shoonkondo dho lute.Okwa ti edhiladhilo okulongitha oonkondo dholute ewanawa, na Nampower ota ya mbidhidha epangelo, ndele omanga shika inaashi ningwa opena oku talwa uukwashili mboka wuli po ngele tashiya kelongitho lyiikwalute.
Shimwe shaambika osho oshimaliwa shoka sha pumbiwa okulongitha okutunga po oshitaasi sholute, noshowo oshitaasi shoka sha pumbiwa koshilongo.Pahapu dha Shilamba oshitaasi sholute otashi ka kotha oodola dha Namibia oobiliona 17, konyala omutengeneko thaneko gwembo lyiimaliwa yokomumvo yepangelo ayihe.
Okwa pula ngele Namibia ota vulu tuu okulonga pamukalo nguka moshilonga shimwe ashike?
Oshitaasi sholute shoka shina ashike eshina limwe tali vulu oku dhiga olusheno lwoomegawatt 900.Shilamba okwa ti Namibia oha longitha olusheno lwoomegawatt 450 uuna kehe gumwe a hala okulonga nolusheno, sha hala okutya olusheno lwa hupa ko oluna okulandithwa po kiilongo yilwe.Okwa ti oshikwawo ooshoka kutya Namibia ita vulu ashike okutunga omupepo gumwe gwokudhiga olusheno ndele okwa pumbwa okutunga mbali ,ndhoka tadhi ka dhiga olusheno lwoomegawatt 1 800 kumwe adhihe,Shilamba ta ulike.Okwa ti ishewe moshitopolwa muka kamuna oshilongo shi ilongekidha okulanda olusheno lwiikwalute kodola yimwe nenge shivulepo mokilowatt. Oshiimbi oshikwawo kombinga ya Namibia ooshoka kutya oshilongo kashina natango omulandu kombinga yiikwalute nenge ontotwampango yinasha niikwalute. Oshilongo oshina wo oluhepo, kombinga yaaniilonga ya longeka kombinga yontseyo nuungomba wu na sha niikwalute, omudhingoloko, nonkene shi na okulonga niiyekelwahi okuza medhigo lyolusheno pakulongitha iikwalute.
Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for
only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!