Ondjokana ya Geingob mehalakano

E NYANYU ndyoka lya li mofamili yOmupilima gwotango gwa Namibia Hage Geingob Olyomakaya gamwe mu Septemba 1993 sho a hokana omuholike gwe Loini Kandume gwoomvula 37 mOvenduka oli li pokuhula po mOmpangu ya Venduka.

Pethimbo ndyoka aafuko mbaka yaali oya li ya zala iikutu iitokele pethimbo ya hokana mOmpangu ya Mengestrata mOvenduka. Oshituthi shoka sha li sha kalwa kaahiwa oyendji ya simana mwakwatelwa Hailwa Presidende Sam Nujoma nosho wo ngoka a li oshinkumbi oshinene sha Geingob, Hidipo Hamutenya ngoka a li nale Ominista yOkabinete, osha li osha ende nawa nokutyapulwa ongulohi ndjoka pehala lya Geingob lyedhina Casa Rosalia pondje ya Venduka.Aahokanathani mbaka oya li ya tegelela okukala mondjokana yawo tayi kalele nenyanyu.Pethimbo ndyoka oya li ya hokololwa kutya oyo oya li ohango kamana yokomumvo.Ashike iinima ohayi ningwa monkalamwenyo, nokuholoka kwOmundohotola Geingob mOmpangu yoPombanda mEtitatu otaku ulike etameko lyehulilo lyondjokana yawo moka ya kala konyala oomvula omulongo nantano (15).Geongob ngoka a li ta monika a zala oshuta onduudhe okwa li ta monika a gundjila shi vulithe nokuli pethimbo lyohango yawo, nokwa holoka komeho gOmupanguli Louis Muller mOmpangu yoPombanda e li ompinge nomukulukadhi gwe meme Geingos.Meme Geingos ka li mo nando mOmpangu ndjoka ka nenge omukalelipo gwe gwopaveta nando nee a li a ningila omusamane gwe oshipotha sho a li a tula mo oshipotha shehengathano mu Mei n2006.Oshipotha shika okwa thanekwa tashi ka pulakenwa omasiku gatatu mOmpangu ndjika.Ashike nee pehulilo, osha kwata owala oominute omulongo nantano lwampoka omanga Geingob naanaveta ye Anna-Marie Engelbrecht na Elize Yssel inaya pewa elombwelo lyokuhengathana nomukulukadhi gwe.Oondokumende dhi na sha nehengathano ndhoka dha tulwa mOmpangu ndjika otadhi popi kutya omunaveta gwa meme Geingos, Ilse Agenbach okwi ikutha mo moshipotha shika momasiku 29 Mei.Pauyelele mboka wa monika po, oshinima shika osha ningwa konima sho aniwa meme Geingos a popi kutya ita ka gandja we nando uuyelele wulwe komunaveta nguka na ishewe ita ka yakula we nando ongodhi okuzilila kombelewa ya hahende.Geingob okwa lombwele Omupanguli Muller kutya yo nomukulukadhi gwe inaya hokana paliko li li mumwe momasiku 11 Septemba 1993.Mondjokana yawo, oya pewa omagano guunona uyali, okakadhona koomvula 13 nosho wo okamati ngashiingeyi koomvula omugoyi.Geingob okwa pula opo Ompangu yi gandje embwinda lyiinakugwanithwa yuukona kuyo yaali (ku yemwene nosho wo komukulukadhi gwe).”Inandi hala aanona ya kale ye uvite kutya oya lumbulwa meme gwawo,” ta popi ngaaka.Sho Engelbrecht e mu pula kutya oshike naanaa sha ende mongaya pandjokana yawo, okwa yamukula nokulombwela Omupanguli kutya osha tameke nayi okuza owala petameko.Ta ti pethimbo ndyoka okwa li Omupilima gwoshilongo na kali naanaa e na ethimbo lyokutaalela omaupyakadhi gondjokana okuza petameko.Opwa li “okwaauvathana nomatukano,” ihe ina kala naanaa iitula mo miinima mbyoka, ta popi ishewe ngaaka.Nando ongaaka, konima sho a thigi po ombelewa, onkalo oya naipala pegumbo, nopehala lyokumona eyambidhidho okuza komukulukadhi gwe, okwa kala okwa kala nokuponokelwa nokupulwa kutya omolwashike ina taamba ombelewa yilwe ndjoka a li a pewa,” Geingob ta gandja ngaaka uumbangi mOmpangu.Geingob okwa li a thigi po Epangelo momasiku 27 Aguste 2002 konima sho a kala Omupilima gwoshilongo konyala uule woomvula omulongo nambali.Okwa li iikutha mo mEpangelo konima sho Omupresidende pethimbo ndyoka tatekulu Sam Nujoma a ningi etokolo lyokumukutha opoosa yuupilima nokumu pa Uuministeli wOmapangelo gOpaitopolwa nOmagumbo.Geingob ina taamba uuministeli mboka a li a pewa.Okwa gandja uumbangi mOmpangu mEtitatu nokulombwela Omupanguli kutya omukulukadhi gwe okwa hokana opoosa ye pehala lyokumuhokana mwene.Paembapila ndhoka dha tulwa mOmpangu kombinge yehengathano, Geingob nomukulukadhi gwe otaya tamanekathana miinima ngaashi omadhengo, omatukano, elongitho nayi lyiikolitha nosho wo okwaaitula mo mohole, – oshinima shoma sha eta nee ya topoke nokuthiga po ondjokana.Nando ongaaka, Geingob oye owala a gandja uuyelele moshinima shika.Ta ti ye nomukulukadhi ghwe meme Geingos kaye na naanaa shoka haya topolelathana muukumwe.Ta ti ye okuhole owala okuledha nokutala omaudhano noomuvi.”Tate meme Geingos “okuhole unene oluhoko.”Pahokololo lya Geingob, omukulukadhi gwe okwa li e mu dhenge mu Apilili 2005 sha ningilwa pegumbo lyawo nokwa li ta kwatwa ombistoli nokumu ningila omatilitho kutya ote mu yaha.Okwa tsikile nokuli okuumba ooholo momutse gwohauto ye (gwohauto ya Geingob), ta popi ngaaka.Okwa popi ishewe kutya okwa li natango e mu dhenge pegumbo lyawo esiku lya landula noshiyaha okuzilila konima.Meme Geingos okwa ekelehi omapopyo ngoka.Okwa popi nokuli kutya Geingob oha kala naakiintu yalwe.Ina gandja nando uuyelele ulwe moshinima shika.Omupanguli Muller okwa gandja eyamukulo lyopakathimbo kutya Geingob ota vulu okuhengana, noshipotha shika otashi ka galukile ishewe kOmpangu mu Septemba 1, 2008.Ta ti pokati mpoka naku ningwe olopota ndjoka tayi keya kwathela mokuninga etokolo kutya olye ta ka pewa uuthemba wokukala naanona mboka ya valwa mondjokana ndjika.Geingob okwa popi kutya ye ota vulu okufuta epango nosho wo osikola yuunona nota vulu okufuta oondola/N$5 000 yuunona omwedhi kehe.Oshituthi shoka sha li sha kalwa kaahiwa oyendji ya simana mwakwatelwa Hailwa Presidende Sam Nujoma nosho wo ngoka a li oshinkumbi oshinene sha Geingob, Hidipo Hamutenya ngoka a li nale Ominista yOkabinete, osha li osha ende nawa nokutyapulwa ongulohi ndjoka pehala lya Geingob lyedhina Casa Rosalia pondje ya Venduka.Aahokanathani mbaka oya li ya tegelela okukala mondjokana yawo tayi kalele nenyanyu.Pethimbo ndyoka oya li ya hokololwa kutya oyo oya li ohango kamana yokomumvo.Ashike iinima ohayi ningwa monkalamwenyo, nokuholoka kwOmundohotola Geingob mOmpangu yoPombanda mEtitatu otaku ulike etameko lyehulilo lyondjokana yawo moka ya kala konyala oomvula omulongo nantano (15).Geongob ngoka a li ta monika a zala oshuta onduudhe okwa li ta monika a gundjila shi vulithe nokuli pethimbo lyohango yawo, nokwa holoka komeho gOmupanguli Louis Muller mOmpangu yoPombanda e li ompinge nomukulukadhi gwe meme Geingos. Meme Geingos ka li mo nando mOmpangu ndjoka ka nenge omukalelipo gwe gwopaveta nando nee a li a ningila omusamane gwe oshipotha sho a li a tula mo oshipotha shehengathano mu Mei n2006.Oshipotha shika okwa thanekwa tashi ka pulakenwa omasiku gatatu mOmpangu ndjika.Ashike nee pehulilo, osha kwata owala oominute omulongo nantano lwampoka omanga Geingob naanaveta ye Anna-Marie Engelbrecht na Elize Yssel inaya pewa elombwelo lyokuhengathana nomukulukadhi gwe.Oondokumende dhi na sha nehengathano ndhoka dha tulwa mOmpangu ndjika otadhi popi kutya omunaveta gwa meme Geingos, Ilse Agenbach okwi ikutha mo moshipotha shika momasiku 29 Mei.Pauyelele mboka wa monika po, oshinima shika osha ningwa konima sho aniwa meme Geingos a popi kutya ita ka gandja we nando uuyelele wulwe komunaveta nguka na ishewe ita ka yakula we nando ongodhi okuzilila kombelewa ya hahende.Geingob okwa lombwele Omupanguli Muller kutya yo nomukulukadhi gwe inaya hokana paliko li li mumwe momasiku 11 Septemba 1993.Mondjokana yawo, oya pewa omagano guunona uyali, okakadhona koomvula 13 nosho wo okamati ngashiingeyi koomvula omugoyi.Geingob okwa pula opo Ompangu yi gandje embwinda lyiinakugwanithwa yuukona kuyo yaali (ku yemwene nosho wo komukulukadhi gwe).”Inandi hala aanona ya kale ye uvite kutya oya lumbulwa meme gwawo,” ta popi ngaaka.Sho Engelbrecht e mu pula kutya oshike naanaa sha ende mongaya pandjokana yawo, okwa yamukula nokulombwela Omupanguli kutya osha tameke nayi okuza owala petameko.Ta ti pethimbo ndyoka okwa li Omupilima gwoshilongo na kali naanaa e na ethimbo lyokutaalela omaupyakadhi gondjokana okuza petameko.Opwa li “okwaauvathana nomatukano,” ihe ina kala naanaa iitula mo miinima mbyoka, ta popi ishewe ngaaka.Nando ongaaka, konima sho a thigi po ombelewa, onkalo oya naipala pegumbo, nopehala lyokumona eyambidhidho okuza komukulukadhi gwe, okwa kala okwa kala nokuponokelwa nokupulwa kutya omolwashike ina taamba ombelewa yilwe ndjoka a li a pewa,” Geingob ta gandja ngaaka uumbangi mOmpangu. Geingob okwa li a thigi po Epangelo momasiku 27 Aguste 2002 konima sho a kala Omupilima gwoshilongo konyala uule woomvula omulongo nambali.Okwa li iikutha mo mEpangelo konima sho Omupresidende pethimbo ndyoka tatekulu Sam Nujoma a ningi etokolo lyokumukutha opoosa yuupilima nokumu pa Uuministeli wOmapangelo gOpaitopolwa nOmagumbo.Geingob ina taamba uuministeli mboka a li a pewa.Okwa gandja uumbangi mOmpangu mEtitatu nokulombwela Omupanguli kutya omukulukadhi gwe okwa hokana opoosa ye pehala lyokumuhokana mwene.Paembapila ndhoka dha tulwa mOmpangu kombinge yehengathano, Geingob nomukulukadhi gwe otaya tamanekathana miinima ngaashi omadhengo, omatukano, elongitho nayi lyiikolitha nosho wo okwaaitula mo mohole, – oshinima shoma sha eta nee ya topoke nokuthiga po ondjokana.Nando ongaaka, Geingob oye owala a gandja uuyelele moshinima shika.Ta ti ye nomukulukadhi ghwe meme Geingos kaye na naanaa shoka haya topolelathana muukumwe.Ta ti ye okuhole owala okuledha nokutala omaudhano noomuvi.”Tate meme Geingos “okuhole unene oluhoko.”Pahokololo lya Geingob, omukulukadhi gwe okwa li e mu dhenge mu Apilili 2005 sha ningilwa pegumbo lyawo nokwa li ta kwatwa ombistoli nokumu ningila omatilitho kutya ote mu yaha.Okwa tsikile nokuli okuumba ooholo momutse gwohauto ye (gwohauto ya Geingob), ta popi ngaaka.Okwa popi ishewe kutya okwa li natango e mu dhenge pegumbo lyawo esiku lya landula noshiyaha okuzilila konima.Meme Geingos okwa ekelehi omapopyo ngoka.Okwa popi nokuli kutya Geingob oha kala naakiintu yalwe.Ina gandja nando uuyelele ulwe moshinima shika.Omupanguli Muller okwa gandja eyamukulo lyopakathimbo kutya Geingob ota vulu okuhengana, noshipotha shika otashi ka galukile ishewe kOmpangu mu Septemba 1, 2008.Ta ti pokati mpoka naku ningwe olopota ndjoka tayi keya kwathela mokuninga etokolo kutya olye ta ka pewa uuthemba wokukala naanona mboka ya valwa mondjokana ndjika.Geingob okwa popi kutya ye ota vulu okufuta epango nosho wo osikola yuunona nota vulu okufuta oondola/N$5 000 yuunona omwedhi kehe.