Ondjala ya litha aayelele iikulya ya yonuka

O NDJALA oya thiminika aayelele yomuhoko gwAasan mo Caprivi-uninginino ya lye olwishi lwa yonuka, nonande oya li ya lombwelwa kutya olwishi nduka kalu li nawa nokuliwa kaantu – ihe otalu vulu ashike okupewa po iinamwenyo.

Omwedhi gwa zi ko, Oshikondo shOmakwathelo gOpaulumompumbwe/ Emergency Management Unit (EMU) osha li sha popi kutya uushako wolwishi lu na iinima ya fa omamanya wa li wa pungulwa mondunda yuupungulilo po Katima, owa li wa topolelwa aantu pu Omega 3, Kachenje na Mushambo on’giikulya yoshikukuta. Olopota yoshizemo shomakonakono ga ningwa omathimbo ga zi ko – ndjoka ya li ya pewa Amushanga gwOkabinete Frans Kapofi oshiwike sha zi ko, otayi popi kutya oyendji yomaaleli yopamuthigululwakalo oya lombwelwa kaanambelewa ya EMU kutya olwishi nduka kalu li nawa okuliwa kaantu na olu na ashike okupewa po oondjuhwa nenge iingulu.Ihe aayelele mbaka oya lombwele aniwa aanambelewa ya EMU kutya yo oya thiminikwa okulya olwishi nduka molwashoka, oya sa ondjala na kaye na shoka taya li.Mboka ya li olwishi nduka oya popi kutya oye lu kosha manga ina ye lu teleka.”Ondjala oyo etompelo oshinima oshinene she ya thiminike ya lye olwishi lwa yonokuka,”olopota osho ya popi ngaaka.Pamakonakono ga ningwa mOlabora kombinga yolwishi nduka, olwishi nduka olwa ikanyatela na olu na oobakiteri.Omukuluntu gwopevi gwa EMU Gabriel Kangowa okwa ti ina ku lopotwa omuntu a ehama sho a li olwishi nduka.”Monakuyiwa Epangelo itali ka kambadhala okugandja iinima ya yonuka kaantu mboka kaye na po we shoka shilwe taya vulu okulya molwashoka, otaya ka thiminikwa oku yi lya,” Kangowa ta popi ngaaka.Kangowa okwa ti aantu mbaka oye na ompumbwe yiikulya onene na ohaya li nokuli oombuto dhiilya ndhoka ya pewa kElelo lyOshitopolwa sha Caprivi dhokukuna.Pu Omega 3, Kangowa okwa ti okwa li a lombwelwa kutya aanona yomomundhingoloko otaya si ondjala, ndjoka nokuli ye ya imbi okuya kOsikola.Kangowa okwa ti ye okwe shi mona mo kutya oprograma yokugandja iikulya kaanona pOosikola moCaprivi-uninginino, oya sitopa okuza mu Desemba 2005.Pu Chetto, Kangowa okwa li a mono mwene gwomukunda nguka Abraham Bock, ngoka e mu lombwele kutya aantu momukunda gwe oya pewa uushako wolwishi u li 20 niipakete yuubisikiti yi li omilongo ne.Aanambelewatopoli yiikulya oya popi kutya Bock okwa li a lombwelwa kutya olwishi nduka olu na ashike okupewa iinamwenyo, ihe aniwa oye lu li po yoyeni.Pu Omega 3, opwa li pwa gandjwa uushako 15 wolwishi niipakete yuubisikiti yi li 70.Pomukunda nguka, oshilyo shimwe shOkomitiye yi na sha nOmayambulopo moshikandjohogololo shawo, osha popi kutya omalombwelo gaanambelewa yOshikondo shOmakwathelo gOpaulumompumbwe shomoshitopolwa shawo (sha Caprivi) oye ga uvu ko papuko.Oyendji yomaanambelewa mbaka ihaya popi elaka lyaayalele mbaka omanga aayelele yamwe ihaya uvu wo Oshiingilisa.Pomukunda gwa Kachenje, omuleli gwopamuthigululwakalo gumwe okwa li a pewa iiipakete ihamano yuubisikikiti nuushako wolwishi u li wo uhamano.Ihe okwa ti uushako wolwishi nduka opo uli aniwa natango, konima sho aantu ya lombwelwa kutya ina lu liwa.Omuleleli nguka gwopamuthigululwakalo okwa popi aniwa kutya olwishi nduka oye lu lya molwashoka oya li ya sa ondjala, ihe oya ka sitopa mokulya sho ya mono kutya olwa yonuka.Pomukunda Mushambo, aantu ye li 250 pamwe na mwene gwomukunda gwawo Ngolongota Tanawo, oya li ya ningi oshigongi na Kangowa naanambelewa ye iiwike iyali ya piti po.Mbaka oye shi koleke kutya oya li ya lombwelwa kutya olwishi nduka ina ye lu lya.Ihe aniwa olwishi nduka oye ke lu topolelathana, na sho nee aanambelewa ya EMU ya ka talelapo omukunda nguka, kapu na nande gumwe gwomwaamboka ya pewa olwishi nduka a li a monika.Aamushambo oya li wo aniwa ya pewa iipakete 53 yuubisikiti niipakete iyali yiikutu.Kangowa okwa ti aanambelwa yOshikondo shOmakwathelo gOpaulumompumwe moshitopolwa sha Caprivi, oya lombwelwa ya kutha ko olwishi nduka kaayelele mbaka nokulweekelahi.Okwa popi wo kutya aayelele mbaka itaya ka pewa we iikulya tayi yi koondunda dhuupungulilo po Katima, ihe otaye ke yi tuminwa okuza ko Rundu nenge kOvenduka.Aanambelewa ya Remu otaya ka kala nee haya tsakaneke oololi dhiikulya mbika, ye ke yi topolele aayelele.Ololi yi na ooshako dhiikulya dhi li 3 500 okwa tegelela yi fale iikulya yaalele mbaka oshiwike shika.Kangowa okwa ti aaleli yopamuthigululwakalo oya ulika omahala mpoka tapu ka pungulwa iikulya mbika, pehala lyokuyi fala ko Katima.Olopota yoshizemo shomakonakono ga ningwa omathimbo ga zi ko – ndjoka ya li ya pewa Amushanga gwOkabinete Frans Kapofi oshiwike sha zi ko, otayi popi kutya oyendji yomaaleli yopamuthigululwakalo oya lombwelwa kaanambelewa ya EMU kutya olwishi nduka kalu li nawa okuliwa kaantu na olu na ashike okupewa po oondjuhwa nenge iingulu.Ihe aayelele mbaka oya lombwele aniwa aanambelewa ya EMU kutya yo oya thiminikwa okulya olwishi nduka molwashoka, oya sa ondjala na kaye na shoka taya li.Mboka ya li olwishi nduka oya popi kutya oye lu kosha manga ina ye lu teleka.”Ondjala oyo etompelo oshinima oshinene she ya thiminike ya lye olwishi lwa yonokuka,”olopota osho ya popi ngaaka.Pamakonakono ga ningwa mOlabora kombinga yolwishi nduka, olwishi nduka olwa ikanyatela na olu na oobakiteri.Omukuluntu gwopevi gwa EMU Gabriel Kangowa okwa ti ina ku lopotwa omuntu a ehama sho a li olwishi nduka.”Monakuyiwa Epangelo itali ka kambadhala okugandja iinima ya yonuka kaantu mboka kaye na po we shoka shilwe taya vulu okulya molwashoka, otaya ka thiminikwa oku yi lya,” Kangowa ta popi ngaaka.Kangowa okwa ti aantu mbaka oye na ompumbwe yiikulya onene na ohaya li nokuli oombuto dhiilya ndhoka ya pewa kElelo lyOshitopolwa sha Caprivi dhokukuna.Pu Omega 3, Kangowa okwa ti okwa li a lombwelwa kutya aanona yomomundhingoloko otaya si ondjala, ndjoka nokuli ye ya imbi okuya kOsikola.Kangowa okwa ti ye okwe shi mona mo kutya oprograma yokugandja iikulya kaanona pOosikola moCaprivi-uninginino, oya sitopa okuza mu Desemba 2005.Pu Chetto, Kangowa okwa li a mono mwene gwomukunda nguka Abraham Bock, ngoka e mu lombwele kutya aantu momukunda gwe oya pewa uushako wolwishi u li 20 niipakete yuubisikiti yi li omilongo ne.Aanambelewatopoli yiikulya oya popi kutya Bock okwa li a lombwelwa kutya olwishi nduka olu na ashike okupewa iinamwenyo, ihe aniwa oye lu li po yoyeni.Pu Omega 3, opwa li pwa gandjwa uushako 15 wolwishi niipakete yuubisikiti yi li 70.Pomukunda nguka, oshilyo shimwe shOkomitiye yi na sha nOmayambulopo moshikandjohogololo shawo, osha popi kutya omalombwelo gaanambelewa yOshikondo shOmakwathelo gOpaulumompumbwe shomoshitopolwa shawo (sha Caprivi) oye ga uvu ko papuko.Oyendji yomaanambelewa mbaka ihaya popi elaka lyaayalele mbaka omanga aayelele yamwe ihaya uvu wo Oshiingilisa.Pomukunda gwa Kachenje, omuleli gwopamuthigululwakalo gumwe okwa li a pewa iiipakete ihamano yuubisikikiti nuushako wolwishi u li wo uhamano.Ihe okwa ti uushako wolwishi nduka opo uli aniwa natango, konima sho aantu ya lombwelwa kutya ina lu liwa.Omuleleli nguka gwopamuthigululwakalo okwa popi aniwa kutya olwishi nduka oye lu lya molwashoka oya li ya sa ondjala, ihe oya ka sitopa mokulya sho ya mono kutya olwa yonuka.Pomukunda Mushambo, aantu ye li 250 pamwe na mwene gwomukunda gwawo Ngolongota Tanawo, oya li ya ningi oshigongi na Kangowa naanambelewa ye iiwike iyali ya piti po.Mbaka oye shi koleke kutya oya li ya lombwelwa kutya olwishi nduka ina ye lu lya.Ihe aniwa olwishi nduka oye ke lu topolelathana, na sho nee aanambelewa ya EMU ya ka talelapo omukunda nguka, kapu na nande gumwe gwomwaamboka ya pewa olwishi nduka a li a monika.Aamushambo oya li wo aniwa ya pewa iipakete 53 yuubisikiti niipakete iyali yiikutu.Kangowa okwa ti aanambelwa yOshikondo shOmakwathelo gOpaulumompumwe moshitopolwa sha Caprivi, oya lombwelwa ya kutha ko olwishi nduka kaayelele mbaka nokulweekelahi.Okwa popi wo kutya aayelele mbaka itaya ka pewa we iikulya tayi yi koondunda dhuupungulilo po Katima, ihe otaye ke yi tuminwa okuza ko Rundu nenge kOvenduka.Aanambelewa ya Remu otaya ka kala nee haya tsakaneke oololi dhiikulya mbika, ye ke yi topolele aayelele.Ololi yi na ooshako dhiikulya dhi li 3 500 okwa tegelela yi fale iikulya yaalele mbaka oshiwike shika.Kangowa okwa ti aaleli yopamuthigululwakalo oya ulika omahala mpoka tapu ka pungulwa iikulya mbika, pehala lyokuyi fala ko Katima.