Selma Fillipus (28) ota kendabala nokukonga ouxupilo nokulandifa oyiimati noikwambidi momapandaanda.
“Inashi wana. Ondi na ounona … Inashi wana okulivatela, ounona vange mwene, meme nofamili yange aishe,” Osho a ti ngaho.
Omunyangadali akula meumbo okwa ti ovalandi kokatala kaye koKlein Windhoek ova kala vashona.
“Ovalandi vahapu ohave ya ashike momaxuliloshivike. Inashi wana. Ohatu landi fa ashike tu dule okuya komesho,”Osho a ti ngaho.
Fillipus naye oumwe womOvanamibia ovo hava longo ashike ntango ove li ashike moluhepo, mwa kwatelwa naavo va ve lilongele mwene.
Olopota yomafiku aa okudja kokomisi yomaxupili muAfrica nokokomisi yokuninga omafaneko epangelo oya ulika kutya oluhepo moNamibia ola ya pombada neenghono okudja povanhu ve li 410 518 fiyo 852 317 momudo 2023.
“Ovakainhu otava twikile nokukala moluhepo moNamibia. Nande oluhepo ola ya pombada meengudud dovanhu veedula da yooloka okudja momudo 2017, ounona novakulupe ove li unene moluhepo la matutu,” Olopota oshoya ti ngaho.
Oluhepo inali tandavela unene oshilongo ashishe, ashike oitopolwahoololo ngaashi Kavango Ushilo, Kunene noZambezi otai mono unene oixuna koluhepo, omanga Erongo, Khomas no//Kharas oyo i li oitopolwa oyo inai dngwa unene koluhepo, olopota osho tai ti ngaho.
Omanga kwa tambulwa ko kutya opolohalama yomayambidi yaNamibia oya vatela okushonopeka oluhepo mounona nomOvanamibia vakula, inai kala dula lela okulundulula onghalo ei filufilu.
Ovanamibia ve fike po618 000 otava xupu meependjela.
Eshi osha kwatela mo eependjela dovakulupe, eependjela deefiye nounona ovo tava mono oixuna, nosho yoeependjela dovanaulema.
“Ashike ne, shaashi ounona, ovanhu ovo ve li meedoolopa tava mono oixuna, ovakainhu, ovanaulema nosho yo ovanhu ovo hava longo oilonga yanafangwa okwa teelelika va mone oluhepo lakula monakwiiwa, omayambidido amwe okwa pumbiwa opo kwaamenwe ongudu oyo i li moshiponga komaupyakadi onghalo ei tai pula komesho, nokushonopekwe oupyakadi wokushuna ile wokukala moluhepo fiyo alushe,” Olopota osho ya ti ngaho.
Momudo 2023, omukulunhuwiliki woilonga, omakwatafano oikwafaabulika netoto loilonga, Lydia Indobo okwa lombwela oThe Namibian kutya ovanailonga ve li 24 334 okwa li va kufwa moilonga pokati kaJanuali 2018 naDesemba 2023.
Omunandjungu woiniam ya pamba omaxupilo nouyuki wopanghalafano Nafimane Hamukoshi okwa ti opo omunhu a ude ko nawa omivalu edi, oinima ihapu, ngaashi onghalo yomaxupilo, eemhito doilonga nomilandu donghalonawa yopanghalafano nadi tulwe moilonga.
“Ashike nee, etomeno ole li kutya osnghalo ei otai i pombada molwomilandu depangelo odokulwifa oluhepo nokuhafika pamwe moshilongo,” Osho a ti ngaho.
Hamukoshi okwa ti oshimaliwa osho shevatelo osho sha tulwa sha tulwa moilonga kepangelo omafiku aa osha tongola unene noina shi kwatela mo keshe umwe, osho sha fiya ovanhu vahapu neefamili dihe na eyambidido la wana.
Omunandjungu okwa ti oshimaliwa osho tashi kala t6ashi pewa ovanhu ovo vehe na oiyemo komwedi nasho otashi dulu okukwatela mo nokuvatela ovanhu ovo hava longo ashike ove li moluhepo.
“Oshinima eshi otashi dulu okukwashilipaleka kutya keshe umwe oku na oipumbiwa, kutya nee oilonga yavo oi li ngahelipi.”
OVANAILONGA VA HEPA
Omunawino moinima ya pamba oilonga Hebert Jauch okwa ti omwaalu uhapu wovanailonga ohau mono oshimaliwa shishona neenghono.
“Okudja momivalu daxuuninwa, eepelesenda 70 dOvanamibia okwa li hadi mono oshimaliwa shihe fike poN$! 400 komwedi,” Osho a ti ngaho, ta popi kombinga yomakonakono oipambele yoilonga oo kwali a ningwa momudo 2018.
Jauch okwa ti nande ovanhu ava ove na oilonga, ohava longo noudjuu okuwanifa poeemumbwe davo molwomaxupilo aNamibia oo e li pombada.
“Eshi osho ehangano loipambele yoilongalopaunyuni hali ifana ‘ovanailonga va hepa’, nolopota ei otai holola kutya Ovanamibia vahapu ovo hva longo keshe efiku natango ove li moluhepo.”
Okwa ti ovanaysha vahapu otava kongo oilonga, ashike oshikondo shoilnga osha dopa okuvapa oilonga.
Namibia ke na yoo nekwahilipaleko lokuhena oilonga, Jauch osho a ti ngaho.
“Kapu nasha shokuyambidida nande eemwedi ngaa hamanoile eedula dishona. Ndee eshi osha weda ko konghalo yoluhepo pokati komudo 2016 no2023,” Osho a ti ngaho.
Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for
only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!